10 jaar na de busramp in Oelegem

N-VA Ranst:

Vandaag 14 april 2023 was het exact 10 jaar geleden dat een Poolse bus met Russische scholieren van de brug in Oelegem metersdiep naar beneden stortte.
De balans vijf doden en negentien gewonden.
Samen met Siegfried Depoorter de Turnhoutse ambulancier die toen vlak achter de bus reed en als een van de eersten op de rampplaats kwam en alle hulpdiensten die tien jaar geleden instonden voor de reddingsactie werd er een plechtigheid georganiseerd  om dit tragisch bus ongeval te herdenken.
Er werd een gedenkplaat aangebracht waarop volgende tekst staat:
“14 april 2013 – Ter nagedachtenis aan zij die hun leven verloren bij het tragisch busongeval dat zich op deze plek heeft voorgedaan. – Mogen zij ons eraan herinneren dat we allemaal verbonden zijn met elkaar. Dat zelfs in de donkere tijden, we troost kunnen vinden in de liefde, steun en toewijding van de mensen om ons heen.”
De burgemeesters van Ranst en Zandhoven legden bloemen neer onder de brug in Oelegem.

Artikel: Gazet van Antwerpen  - 14/04/2023

Tien jaar na busramp hangen gemeenten herdenkingsbord onder brug E34 als hulde aan slachtoffers en hulpverleners

Exact tien jaar na de busramp met Russische schoolkinderen in Oelegem, hebben de gemeenten Ranst en Zandhoven samen een herdenkingsplaat gehangen onder de brug van de E34 waar de bus naar beneden reed. De hulpverleningsdiensten zoals de brandweerpost Zandhoven, de politie zone Zara, de takeldienst en medische hulpverleners die destijds betrokken waren, namen deel aan de herdenking.

“14 april 2013, ter nagedachtenis aan zij die hun leven verloren bij het tragische busongeval dat zich op deze plek heeft voorgedaan. Mogen zij ons eraan herinneren dat we allemaal verbonden zijn met elkaar. Dat zelfs in de donkerste tijden, we troost kunnen vinden in de liefde, steun en toewijding van de mensen om ons heen.” Zo luidt de tekst op de plaat die op de brugpijler werd aangebracht. Het bord hangt niet exact waar de bus viel, maar aan de achterzijde van een steunbeer wat verder, naast het fietspad onder de brug, zodat de mensen het zien. De gemeente Ranst liet donderdag nog gauw de graffiti overschilderen en hing het bord hoog genoeg, zodat niemand het in zijn hoofd krijgt het te vandaliseren, want er gebeuren veel schelmenstreken onder de brug.
Die bewuste zondagochtend 14 april 2013 week een Poolse bus met Russische scholieren aan boord op weg van Berlijn naar Parijs op de E34 plots van zijn baanvak en dook zes meter diep de brug af. Van de 42 inzittenden raakten ongeveer twintig gewond. De slachtoffers waren vooral jongeren tussen 15 en 23 jaar uit het Russische Wolgograd. De Poolse chauffeur, een busbegeleider en nog twee volwassenen kwamen om. Het vijfde dodelijk slachtoffer was Ilya (14), die uitzonderlijk mee mocht omdat zijn moeder als leerkracht aan boord was.
De Turnhoutse ambulancier Siegfried Depoorter reed toevallig achter de bus en was als een van de eersten bij de slachtoffers. Elk jaar nog, legt hij bloemen neer op de plaats van het ongeval. Dat heeft hij beloofd aan de moeder van Ilya. Zelf heeft hij er jaren over gedaan om de beelden van het ongeval te verwerken.
“Via de tolk sta ik nog in contact met de ouders van Ilya. Zij zijn op de hoogte dat hier vandaag een herdenking plaatsvindt. Die mensen vroegen om foto’s door te sturen. Ze zijn zelf niet in de mogelijkheid tot hier te komen. Voor die nabestaanden is het belangrijk dat de gebeurtenis niet vergeten wordt. Het is een mooi gebaar.” Siegfrieds dochter Laura (12) mocht nu de bloemen neerleggen.
Ook An Wils, een verpleegkundige uit Oelegem, hielp als een van de eersten mee. Zij kon de herdenking niet bijwonen, maar legde vorig jaar mee bloemen neer. “Nu hebben we tenminste een plaats om naartoe te komen, want op de steen waar we de bloemen vorige jaren legden, zijn ze altijd direct weg”, zegt Siegfried.

Waarom na tien jaar alsnog een bord? “Mijn collega-burgemeester Luc Van Hove (CD&V) van Zandhoven nam contact met me op”, zegt Johan De Ryck (N-VA), burgemeester van Ranst. “Het is ook een hulde aan alle hulpverleners die hier die dag zo hard gewerkt hebben in moeilijke omstandigheden.”
Pluisjes in de wind
Burgemeester Van Hove legde uit waar het beeld van de paardenbloempluis op het bord voor staat. “Die mensen waren op weg voor de tijd van hun leven. Maar vijf pluisjes werden hier voorgoed weggeblazen.”
Brandweer Zandhoven, de politie Zara, takeldienst Struyfs, de noodplancoördinatoren, Erik Genbrugge van de federale gezondheidsdienst, oud-burgemeester Lode Hofmans van Ranst, raadslid Paul Stulens (Vlaams Belang) van Zandhoven die mee voor een Russische tolk zorgde: ze hielden allemaal een minuut stilte. De oorlog in Oekraïne kwam niet ter sprake, en die doet ook niet terzake. Iedereen kan het onderscheid maken tussen de Russische bevolking en haar leiders.
Luc Van Hove bedankte nog doe-mee-boerderij ’t Groenhof in Pulle die voor opvang zorgde en alle vrijwillige tolken die zich spontaan kwamen aanbieden.
Oorlogsgebied
Onderofficieren Stijn Lafaille en Toon Storms van brandweer Zandhoven wandelden na de plechtigheid nog even naar de exacte locatie waar de bus lag. “Voor mij was dit oorlogsgebied”, herinnert Stijn zich. “De busramp in Sierre in 2012 lag nog vers in het geheugen. We hebben hier ook een Sierre aan onze rekker”, dachten we eerst toen we hier aankwamen.” Toon herinnert zich hoe brandweermensen getraind worden om structuur te brengen in chaos. “Je leert heel veel, maar op zoiets ben je gewoon nooit voorbereid. Je verwacht je niet aan een busramp als je ’s zondags vroeg uit bed wordt gebiept. We zaten met de taalbarrière. Ook de moeilijke bereikbaarheid was een probleem. De eerste hulpdiensten stonden bovenop de brug. “Hier is niks te zien”, klonk het.”
Als er één ding is dat Stijn en Toon nooit zullen vergeten, is het de goede samenwerking tussen alle diensten. “Nadien zijn we zelf ook goed opgevangen geweest, met een uitgebreide debriefing. We hopen nooit nog zoiets mee te maken.”
Kristin Matthyssen

Artikel: ATV - 14/04/2023

Oelegem herdenkt na tien jaar dodelijke busramp en onthult gedenkplaat voor Russische slachtoffers

Het is vrijdag exact tien jaar geleden dat er op de E34 in Oelegem vijf doden vielen na een ongeval met een bus vol Russische scholieren. En dat werd herdacht met een speech en de onthulling van een gedenkplaat.

Artikel: Gazet van Antwerpen  - 12/04/2022

“Oorlog of niet, deze week hang ik weer bloemen voor Russische slachtoffers busramp”

Het zwaar busongeval op de E19 in Schoten bezorgde veel hulpverleners een flashback naar het ernstig busongeval op de E34 in Oelegem (Ranst).
Donderdag zal het precies negen jaar geleden zijn dat een Poolse bus met Russische scholieren van de brug in Oelegem metersdiep naar beneden stortte. Er vielen toen vijf doden, onder wie een kind van veertien. “Oorlog in Oekraïne of niet: deze week leg ik weer bloemen neer om de slachtoffers te herdenken”, zegt de Turnhoutse ambulancier Siegfried Depoorter die toen vlak achter de bus reed en als een van de eersten op de rampplaats kwam. Een levenservaring die hem fundamenteel veranderde.
Er zijn verschillen, maar toch ook wel gelijkenissen tussen beide ongevallen. De meest frappante gelijkenis is het tijdstip: allebei op een zondag in de lente, rond de paasperiode. In beide gevallen ging het om inzittenden die de Europese cultuursteden bezochten. In Schoten op de E19 kwamen de passagiers terug van Parijs, in Oelegem op 14 april 2013 waren ze onderweg naar Parijs. Beide bussen weken plots uit. In Oelegem schoof de bus opzij tegen de vangrail om vervolgens metersdiep op haar zij te landen onder de brug. Ook in Schoten botste de bus tegen de stootrand en viel ze op haar zijkant.
“Ik moest er meteen aan denken zondag toen ik het nieuws zag”, reageert Siegfried Depoorter, die op 14 april 2013 achter de bus reed en beneden de eerste zorgen verstrekte. “De bus lag ook op haar zij, met al het materiaal ernaast, zoals in Schoten. Ik hoor die chauffeur nog roepen. Hij is uiteindelijk gestorven aan bloedingen.”
De emotionele impact voelt Siegfried tot vandaag. “Ik ben ambulancier van een zorgziekenwagen, en niet van een ambulance die uitrukt naar ongevallen, omdat ik die confrontatie niet aankan. Het heeft lang geduurd vooraleer ik het een plaats kon geven. Tot vandaag houd ik contact met de Kempens-Kazachse tolk Irina Lyussina die zich als vrijwillige tolk Russisch opgaf. Toen Poetin Oekraïne binnenviel, heb ik haar ook een berichtje gestuurd dat dit mijn gevoelens niet verandert. Deze week zal ik sowieso een krans beneden op de steen neerleggen waar de bus neerviel, en een bloemetje aan de balustrade hangen. Dat doe ik elk jaar.”
Siegfried vindt het nog altijd spijtig dat er geen officiële herdenkingssteen staat. “Het feit dat het om Russen ging, speelde toen al mee. Sommige beelden heb ik verdrongen. Ik zit een beetje met een zwart gat als ik aan die dag terugdenk. Beelden die ik mij wel nog duidelijk herinner, zijn die van de zwaargewonde leerkracht Larissa Kibireva en haar zoon Ilya (14). Ilya stierf bij de ramp. Hij was haar enig kind op dat moment. Ze raakte nadien onverwacht weer zwanger van een dochtertje. Omdat hun financiële situatie zo slecht is, de vader werd uit het leger ontslagen, zijn ze nog niet naar de rampplaats kunnen komen. Maar ik heb haar destijds beloofd dat ik elk jaar bloemen zou blijven neerleggen, en ik weet dat die gedachte dat Ilya niet vergeten wordt, haar troost biedt. Hopelijk trekken geen mensen die bloemen van de brug dit jaar omdat het om Russische slachtoffers ging. Dat zou ik heel pijnlijk vinden.”
Volgograd
De slachtoffers kwamen allemaal uit de buurt van Volgograd. Het ging om 31 Russische jongeren en negen begeleiders. Naast Ilya (14), een Russische gids en een leerkracht stierven ook de Poolse chauffeur en zijn bijzitter bij de crash.
Wie ook aan de busramp terugdacht, is brandweercommandant Bart Noyens van de zone Rand, post Zandhoven. De kazerne van Zandhoven lag het dichtst bij de rampplaats. De lichtgewonde en ongedeerde slachtoffers werden nadien in Zandhoven opgevangen, eerst in de brandweerkazerne, nadien in doe-mee-boerderij 't Groenhof in Pulle. “Ik herinner me dat toen bij de busramp in 2013 in Oelegem net een grote wandeltocht in Ranst was, en afgelopen zondag bij dat busongeval in Schoten ook”, zegt commandant Noyens. Voor hem was het een vuurdorp, want hij stond net vier maanden aan het hoofd van het korps van Zandhoven.
“Het ging in beide gevallen om een heleboel slachtoffers, en een aantal doden. Beide bussen zijn van de weg afgeweken en raakten de zijkant”, zegt Noyens. “Voor het ongeval in Schoten werden wij niet opgeroepen. Dat is ook normaal, want de dichtstbijzijnde posten worden gevraagd. De expertise bij een busongeval hadden we wel, maar bij een zwaar busongeval kan je in die eerste momenten als brandweer wel iets doen, maar is de hulpverlening toch vooral medisch gerelateerd, in het ondersteunen en faciliteren van die medische bijstand, zoals bij het bevrijden van slachtoffers.”
Een groot verschil tussen beide ongevallen is dat de E34 geen urenlang geblokkeerd zat zoals de E19. “Omdat de hulpverlening onder de brug georganiseerd werd, moesten we eigenlijk alleen de oprit afsluiten.”
Poetin
Onmiddellijk na het ongeval gingen de Russen al op zoek naar een zondebok. De ‘ombudsman voor kinderen' van president Poetin bevool een grondig onderzoek, naar de oorzaak én naar de omstandigheden van de busreis. Op de rampplek zelf probeerden Russische diplomaten zelf het wrak te inspecteren, maar ze werden weggestuurd door de politie. Ook in ziekenhuizen doken staatsambtenaren op.
Kristin Matthyssen

Artikel: Gazet van Antwerpen  - 15/04/2013

Busramp

Hun busreis naar Parijs is zondag voor veertig Russische jongeren dramatisch geëindigd op de E34 in Oelegem. Vijf inzittenden stierven toen de bus van het viaduct over het Albertkanaal stortte. 0 0 De eerste melding van het tragische busongeval die zondagochtend kort voor 6.30u binnenliep bij de 101-centrale, maakte nog melding van reizigers rond een gestrande bus naast de E34, net voorbij de oprit Oelegem in de richting van Antwerpen.
Maar de situatie die de eerste patrouille van de toegesnelde federale wegpolitie er enkele minuten later aantrof, was heel anders en ronduit hallucinant. De in Polen gecharterde bus met veertig Russische jongeren tussen 15 en 23 jaar aan boord was om onduidelijke reden afgeweken van het rechterbaanvak, waarna ze zich zonder af te remmen door de vangrail had geboord.
De verongelukte bus belandde op haar rechterflank, een zestal meter lager op het talud van het viaduct over het Albertkanaal. Terwijl gewonde jongeren zich nog naar buiten wrongen, werd al om 6.36u de gemeentelijke fase van het rampenplan afgekondigd. "Bij onze aankomst heerste er chaos en paniek, zoals je dat bij dit soort situaties kunt verwachten", zegt luitenant Bart Stroobants van de brandweer van Lier.
"De bus lag nog schuin op het bovendien gladde talud, wat de berging heel wat moeilijker maakte. Om de medische hulpverleners bij te staan, hebben we een menselijke ketting gevormd."
Met vijf doden, zeven zwaargewonden, onder wie twee in aanvankelijk kritieke toestand, en zeven lichtgewonden viel de balans meteen erg zwaar uit.
Naast drie jongeren vonden ook de buschauffeur en de busbegeleider de dood.
Volgens hulpverleners had het dodental nog hoger kunnen oplopen als de bus enkele tientallen meters vroeger of later was verongelukt. Dan zou ze ofwel in de bomen zijn beland, ofwel over de betonnen stootrand van de brug zijn gestort en mogelijk op het dak zijn terechtgekomen.
"Zoals je dat bij dit soort ongevallen ziet, hebben de slachtoffers meervoudige letsels opgelopen. Ze zijn afgevoerd naar de ziekenhuizen van Malle, Herentals, Lier en Deurne en het Stuivenbergziekenhuis in Antwerpen", aldus federaal gezondheidsinspecteur Wim Haenen, die de coördinatie van de medische hulpverlening op zich nam.
Niemand meer in levensgevaar
Van de zwaargewonde slachtoffers was er zondagavond niemand meer in levensgevaar. Nog drie gewonden zullen vermoedelijk vandaag het ziekenhuis kunnen verlaten.
Zowel het labo van de federale politie als het Disaster Victim Identification Team kwam ter plaatse om de slachtoffers zo snel mogelijk te identificeren.
Van zodra alle slachtoffers waren geborgen, startte een verkeersdeskundige in opdracht van het Antwerpse parket een onderzoek naar de toedracht van het ongeval. Maar volgens woordvoerder Paul Van Tigchelt van het Antwerpse parket zal wellicht pas in de volgende dagen duidelijker worden wat de precieze oorzaak van het drama is.