Belangenvermenging door leden van het vorige college

Persmededeling

Op 26 augustus 2019 werd er een extra gemeenteraad in Ranst gehouden waar in een besloten zitting de gemeenteraadsleden kennisgenomen hebben van het forensische auditrapport opgesteld door Audit Vlaanderen.

Audit Vlaanderen heeft in 2018 meerdere meldingen van mogelijke onregelmatigheden ontvangen. Op 24 september 2018 heeft Audit Vlaanderen gemeld dat er een audit opgestart werd in Ranst.

Het onderzoek van verschillende dossiers betreffende ruimtelijke ordening en het gunnen van bepaalde opdrachten die zich situeren in de periode 2011-2017, liep van oktober 2018 tot en met augustus 2019.

Audit Vlaanderen deed vaststellingen die er mogelijk op wijzen dat misdrijven werden gepleegd.

Het is niet aan het gemeentebestuur of de gemeenteraad om te oordelen over het strafrechtelijk karakter van de vastgestelde feiten.  Dit wordt overgelaten aan de Centrale Dienst voor de Bestrijding van de Corruptie en het parket die het auditrapport op 9 augustus 2019 ontvangen hebben.

De belangenvermenging in hoofde van drie leden van het vorige college van burgemeester en schepenen werd door Audit Vlaanderen vastgesteld.

Artikel 27 van het gemeentedecreet en de deontologische code voor lokale mandatarissen Gemeente Ranst verbiedt dit uitdrukkelijk.

Hierin staat dat het voor een raadslid verboden is deel te nemen aan de bespreking en de stemming over aangelegenheden waarin hij/zij een rechtstreeks belang heeft, of waarbij de echtgenoot, of bloed- of aanverwanten tot en met de vierde graad een persoonlijk en rechtstreeks belang hebben.

Naar aanleiding van een klacht over belangenvermenging schrijft gouverneur Cathy Berx in haar brief van 5 december 2016 aan het college van burgemeester en schepenen van Ranst letterlijk: “Ik benadruk dat het in eerste en laatste instantie aan de mandataris zelf is om na te gaan of er sprake is van belangenvermenging in de zin van artikel 27 van het gemeentedecreet. Overtreding van dit artikel kan leiden tot een strafrechtelijke vervolging op basis van artikel 245 van het strafwetboek. Dit impliceert dan ook dat het de mandataris is en niet de administratie die de belangenvermenging moet inschatten.”

Op het vlak van Ruimtelijke ordening stelde Audit Vlaanderen vast dat tijdens de voorbije twee legislaturen in gemeente Ranst meerdere politiek mandatarissen deelnamen aan besprekingen of beslissingen in dossiers waarin zij mogelijk persoonlijke of zakelijke belangen hadden en die mogelijk een strafrechtelijke inbreuk inhouden.

Het gaat hier over volgende dossiers:

• de verkavelingsvergunning Schuurblok in Oelegem,
• vergunningen verleend aan Stejo Construct,
• de ruimtelijke uitvoeringsplannen en de stedenbouwkundige vergunning voor Pomuni;
• de projecten gerealiseerd door DCA;

Audit Vlaanderen stelde ook onregelmatigheden vast in drie dossiers met betrekking tot het gunnen van opdrachten in verband met het gemeenschapscentrum Den Boomgaard.

Via de analyse van de dossiers ruimtelijke ordening en van de aankoop- en uitbestedingsdossiers, stelde Audit Vlaanderen een aantal kwetsbaarheden vast in de interne organisatie van gemeente Ranst.

Hoe moet het nu verder?

De 6 aanbevelingen, die gedaan werden door Audit Vlaanderen en die handelen over de deontologische code, de afbakening van bevoegdheden en de procedures, werden vrijdag 23 augustus 2019 doorgegeven aan het Managementteam van de gemeente Ranst met de opdracht ze verder uit te werken en om een actieplan op te maken.

Deze aanbevelingen zullen op het college van burgemeester en schepenen van 5 september besproken worden en op 16 september ter goedkeuring voorgelegd worden aan de gemeenteraad. De aanbevelingen zullen uiterlijk tegen 30 september 2019 bezorgd worden aan Audit Vlaanderen.

Het college van burgemeester en schepenen zal onderzoeken of het zich burgerlijke partij zal stellen in dit dossier.  Het gaat hier voornamelijk over de reputatieschade die geleden wordt door mandatarissen die wel integer zijn en zich houden aan de regels. Het imago van deze mandatarissen wordt door de belangenvermenging van enkelen zwaar aangetast.

De meerderheidspartijen (N-VA en GROEN) hebben dit rapport met verbazing, ontgoocheling en plaatsvervangende schaamte gelezen. Wij betreuren het gebrek aan normen en waarden bij enkele van onze collega gemeenteraadsleden. Wij veroordelen krachtdadig de feiten die nu aan het licht zijn gekomen.

Ten slotte stellen de meerderheidspartijen (N-VA en GROEN) dat zij van oordeel zijn, na het lezen van het auditverslag en de toelichting die we op 26 augustus 2019  gekregen hebben, dat het nu aan de verschillende fracties in de gemeenteraad is en de personen die genoemd zijn in deze forensische audit om zich te beraden en juiste conclusies te trekken.

“Als er iets fout is gegaan, was dat uit onwetendheid”

Artikel in Gazet van Antwerpen/Stad en Rand - 29 Aug. 2019

Een forensische audit door Audit Vlaanderen heeft ernstige belangenvermenging door de vorige burgemeester en twee schepenen in Ranst blootgelegd. “Het rapport werd overgedragen aan het parket”, zeggen huidige meerderheidspartijen N-VA en Groen.
In een sereen verlopen besloten gemeenteraad kwamen maandag mensen van Audit Vlaanderen, het agentschap van de Vlaamse overheid dat lokale besturen doorlicht, uitleg geven over een auditrapport. Een van hun auditeurs was in oktober 2018 samen met een bedrijfsrevisor begonnen met de doorlichting van de gemeente Ranst. Een gevolg van meerdere meldingen over mogelijke onregelmatigheden die bij Audit Vlaanderen waren binnengekomen. De onderzoekers pluisden maandenlang dossiers, mailverkeer en andere documenten uit en verhoorden werknemers van het gemeentebestuur. 

Persoonlijke verrijking
“Er werd belangenvermenging vastgesteld in hoofde van drie leden van het vorige college van burgemeester en schepenen”, zeggen huidig burgemeester Johan de Ryck (N-VA) en eerste schepen Luc Redig (Groen).
Concreet zouden er een heleboel dossiers zijn waar de betrokken mandatarissen deelgenomen hebben aan besprekingen of stemmingen over zaken waar ze persoonlijk belang bij hadden of waar een van hun familieleden bij betrokken was. Een probleem dat in 2016 al aangekaart werd in Ranst: toen waarschuwde gouverneur Cathy Berx dat mandatarissen zelf, en niet de administratie, moeten nagaan of er sprake is van belangenvermenging. “Overtreding van dat artikel kan leiden tot een strafrechtelijke vervolging”, luidde het toen.
Die strafrechtelijke vervolging is ook nu niet uitgesloten, zeggen de Ryck en Redig. “Het auditrapport is naar het parket gestuurd. In het geval van een van de mandatarissen is er sprake van persoonlijke verrijking.” Bij het parket in Antwerpen nuanceert men. “Audit Vlaanderen heeft het rapport aan de Centrale Dienst voor Bestrijding van Corruptie bezorgd”, zegt parketwoordvoerder Kristof Aerts. “Daar zal het geanalyseerd worden en dan wordt het eventueel in proces-verbaal gegoten dat dan naar het parket komt.” 

Als er echter ooit een onderzoek zou volgen, dan wil de gemeente Ranst zich burgerlijke partij stellen. “Al zeker voor de geleden reputatieschade”, zegt De Ryck. 

“In eer en geweten”
De drie geviseerde mandatarissen zijn voormalig burgemeester Lode Hofmans (Open Vld) en de twee ex-schepenen Roel Vermeesch (Open Vld) en Tine Muyshondt (CD&V). Zij zouden minstens aanwezig geweest zijn bij besprekingen en stemmingen over dossiers die hen of familieleden rechtstreeks aanbelangen. Zo was Tine Muys-hondt aanwezig bij stemmingen over vergunningen voor het aardappelbedrijf van haar broers. “Ik heb altijd in eer en geweten gehandeld”, reageert Muyshondt. “Als er iets fout gegaan is, dan was dat uit onwetendheid.”
Ook bij vergunningen voor Schuurblok in Oelegem, enkele projecten die door bouwgroep DCA gerealiseerd werden, opdrachten voor gemeenschapscentrum Den Boomgaard en vergunningen aan Stejo Construct zouden onregelmatigheden opgedoken zijn. Hofmans en Vermeesch wilden woensdag geen commentaar geven en zeggen het onderzoek af te wachten. 

“Plaatsvervangende schaamte”
De huidige bestuursploeg is minder terughoudend. “Wij (N-VA en Groen) hebben dit rapport met verbazing, ontgoocheling en plaatsvervangende schaamte gelezen. We betreuren het gebrek aan normen en waarden bij enkele van onze collegagemeenteraadsleden.”
De betrokken fracties, CD&V en Open Vld, moeten het rapport nog intern bespreken.
Sylvain Liekens