Mariakapel met kraan opgetild en twee straten verder neergezet

N-VA Ranst:

Samen de handen uit de mouwen steken loont!
Na de oproep in de krant van 10 april 2021 om te helpen bij de demontage en verhuis van de kapel in de Vlotstraat hebben buurtbewoners elkaar gevonden.
De kapel werd losgemaakt van haar sokkel en met houten balken verstevigd om bengelend aan een kraan in zijn geheel te verhuizen naar haar nieuwe standplaats aan de molen van Oelegem.
Een huzarenstukje dat dankzij de inzet van vrijwilligers en een kraanwagen van de gemeente Ranst tot een goed einde is gekomen. 

Artikel: Gazet van Antwerpen/Stad en Rand - 31 Mei 2021

“Kapelletje voor genezing van mijn moeder in 1953”

Op de site van de windmolen in Oelegem wijdde pastoor Ivo Morael (78) zaterdag de verhuisde Mariakapel. Eregast was Rit Peeters (68) uit Brasschaat, wiens vader Alfons de kapel in 1953 liet bouwen als bedanking voor de genezing van zijn vrouw Bertha.
Dat de kapel er na 68 jaar weer in volle glorie staat te pronken, gebeurt dankzij buren Sonia, Johan, Ciska en Karsten uit de Vlotstraat.
Het kapelletje moest gesloopt worden omdat het de doorgang naar de garageboxen van nieuwe appartementen bemoeilijkte. De buren schakelden heemkundige kring De Brakken in en de gemeente Ranst om het in zijn geheel op te tillen met een kraan te verhuizen.
Rit Peeters (68) uit Brasschaat las in uw krant over de opmerkelijke verhuisoperatie. Dat de buurt zich zo fanatiek tegen de sloop verzette, kwam ook omdat Sonia via haar ouders wist dat de kapel - op 1 mei 1953 ingewijd - ooit voor de genezing van een ziek kindje werd gebouwd. “Dat kindje: dat was ik”, zegt Rit. “Maar ik was niet ziek, maar mijn moeder. Ik ben te vroeg geboren op 7 januari 1953. 
Mijn moeder Bertha kreeg de vloed, zoals dat in de volksmond heette. Ze verloor veel bloed en verzwakte. Mijn vader Alfons beloofde te voet naar Scherpenheuvel te gaan en een kapel te bouwen tegenover hun huis in de Vlotstraat als moeder genas. En dat gebeurde!”
Het was van haar 8 jaar geleden dat ze de kapel nog zag. (kma)

Artikel: Gazet van Antwerpen/Stad en Rand - 05 Mei 2021

Mariakapel met kraan opgetild en twee straten verder neergezet

In de Vlotstraat in Oelegem kon je dinsdag letterlijk een Mariakapelletje door de lucht zien vliegen en honderd meter verderop zien landen in de Kerkhoflei aan de windmolen. Geen mirakel in de meimaand, maar een geslaagde samenwerking tussen buurtbewoners, heemkring De Brakken en de gemeente Ranst om de kapel van de sloop te redden.
Begin april kon u in deze krant lezen hoe een bijna zeventig jaar oude Mariakapel in de Vlotstraat in Oelegem dreigde te verdwijnen.
Het kapelletje blokkeerde min of meer de toegang tot de garageboxen van een nieuwbouw. De projectontwikkelaar had toestemming gevraagd tot sloop, maar buren Johan en Sonia Verhaegen en overburen Ciska Van Brandt en haar gezin verzetten zich tegen de afbraak. Ze wilden het kapelletje in zijn geheel verhuizen. Temeer omdat het bakstenen devotieoord volgens de overlevering gebouwd was om genezing af te smeken voor een ziek kind, al waren die details niet echt bekend.
Scherpenheuvel
“Na publicatie van het artikel in jullie krant kregen we telefoon van een vrouw uit de regio Brasschaat”, vertelt Sonia. “Ze was geboren op 7 januari 1953. Haar ouders woonden vroeger in de Vlotstraat en haar moeder had al een baby verloren bij een miskraam. Ook zij was te vroeg geboren. Bovendien had moeder na de bevalling 'de vloed' gekregen en enorm veel bloed verloren. Vader is toen naar Scherpenheuvel gewandeld en heeft daar aan Onze-Lieve-Vrouw beloofd een kapel te bouwen, mochten zijn vrouw en dochtertje het redden. Zijn bede werd verhoord. De dame gaat zelfs aanwezig zijn op de inhuldiging van de kapel op haar nieuwe locatie op 29 mei.”
Want ja: dinsdag werd de kapel dus 'en bloc' van haar fundering gelicht met een kraanwagen van de gemeente Ranst, twee straten verder gereden en op een nieuwe fundering gezet in een hoek achter het bakhuisje op de molensite, naast het kerkhof. Het gebedshuisje komt er zelfs beter tot zijn recht dan in de Vlotstraat. De gemeente zorgde voor de kraanwagen en arbeiders. De politie zone Zara garandeerde een veilige escorte en de metsers van heemkundige kring De Brakken maakten de kapel los en zetten ze achteraf ook opnieuw vast.
Gemeenschapsproject
Burgemeester Johan De Ryck (N-VA) woonde de operatie bij. “Wij hadden van in het begin gezegd dat we als gemeente wilden helpen, maar we hebben zelf geen metsers meer bij de gemeente. Op zich ben ik als burgemeester nu heel blij om te zien dat er rond 
deze verhuis echt een gemeenschapsproject ontstaan is waarbij iedereen zijn kennis en handigheid ter beschikking stelde.”
De handige Harry's van De Brakken zorgen nog voor nieuw ruitje en wat verdere restauratie, zodat Ons Lieve Vrouwke op 29 mei proper en wel kan terugkeren.
Voor de technische knowhow en expertise had Ivo Wijns (76) uit Wommelgem zich nog gemeld na het lezen van het artikel in Gazet van Antwerpen. Deze ingenieur bouwkunde verplaatste in 2009 al eens 'en bloc' een bedreigde kapel van het oud chiroterrein aan de Volkaertslei in Wommelgem naar een stekje achter de parochiezaal. Hij kon advies geven over hoe de kapel aan de kanten in hout ingepakt en samengeklemd met spanbanden moest worden.
“De kapel in Wommelgem was zelfs iets groter dan deze in Oelegem”, zegt Ivo. “Mijn moeder vertelde altijd hoe begin vorige eeuw het Station Antwerpen-Dam, dat 3.000 ton zwaar woog, al eens veertig meter verplaatst werd. Dat is nog andere koek! In 1972 werd in Wilrijk een complete villa drie kilometer verzet. Toen was ik net mee de Universiteit Antwerpen aan het bouwen. Het bleef altijd mijn droom om ook eens een compleet gebouw te verhuizen. En dat is nu voor de tweede keer gelukt”, zegt Wijns tevreden.
Kristin Matthyssen

Artikel: Gazet van Antwerpen/Stad en Rand - 10 Apr. 2021

“Deze kapel werd gezet voor een ziek kind, ze mag niet plat”

Meimaand is Mariamaand. Maar als er niet gauw een oplossing komt, dreigt een bijna zeventig jaar oude Mariakapel in de Vlotstraat in Oelegem te verdwijnen. Enkele buurtbewoners hebben met steun van heemkring De Brakken een reddingsoperatie op poten gezet.
“Ik ben niet gelovig, maar als die kapel straks op de container ligt, ga ik toch héél ontgoocheld zijn”, zegt Johan Verhaegen (57).
Samen met zijn vrouw Sonia (57) en overburen Ciska Van Brandt (44) en haar gezin trekt hij zich het lot van de Mariakapel aan. “Die kapel werd hier gezet voor een zwaar ziek kind. Alleen al daarom mag ze niet zomaar verdwijnen”, vindt Johan.
De Mariakapel staat op de scheiding tussen de percelen aan de Vlotstaat 7 - waar Johan en Sonia wonen - en de nieuwbouw rechts.
Tenzij er snel actie wordt ondernomen gaat ze binnenkort op de schop.
“De projectontwikkelaar die de nieuwbouw realiseerde, vroeg toestemming om de kapel te slopen”, legt Joke Bungeneers van heemkundige kring De Brakken uit, die zelf in de buurt woont. “Zo kunnen de nieuwe bewoners makkelijker uit hun garage. Maar de gemeente Ranst gaf negatief advies en verleende tegelijkertijd toestemming dat de kapel verplaatst mag worden naar het openbaar domein bij de molen in Oelegem.”
De gemeente Ranst liet onderzoeken of zo'n verplaatsing haalbaar is door de eigen technische dienst. Maar intussen is gebleken dat de technische dienst niet de juiste knowhow en expertise heeft om de kapel 'en bloc' te lichten en vijfhonderd meter verder weer neer te zetten.
Lokaal erfgoed
“De laatste kans is dus dat we met een kleine groep vrijwilligers de handen in elkaar slaan”, vertellen Johan (57) en Sonja (57) Verhaegen. De kapel staat deels op hun eigendom. Meer nog: de kapel werd gebouwd met oude bakstenen die waarschijnlijk overschotten waren van hun eigen woning, toen die in de jaren vijftig werd gebouwd. Ook overbuurvrouw Ciska Van Brandt (44), zoon Mads (20) en haar man scharen zich achter de verhuis van de Mariakapel. “De kapel is ingewijd op 1 mei 1953. Het zou jammer zijn als ze op 1 mei 2021 op de container ligt”, zegt Ciska. “En er is hier in Oelegem al zo veel lokaal erfgoed verdwenen de voorbije jaren.”
Heemkundige kring De Brakken heeft de technische knowhow hoe zo'n bijna een ton zware kapel in haar geheel verhuisd kan worden. “Afbreken en heropbouwen zou ook een optie zijn, maar wel de tweede”, vertelt Johan. “Want dan gaat de oorspronkelijke wijdingsdatum in het cement op de achterzijde verloren.”
Sociale betekenis
Het kapelletje is niet beschermd, maakt geen deel uit van een beschermd dorpsgezicht en staat niet op de vastgestelde inventaris.
“Maar het is wel opgenomen in de integrale inventaris van boom-, straat- en veldkapellen die het de gemeente een aantal jaren geleden opstelde. Het heeft een sociale betekenis en een gevoelswaarde”, zegt Bungeneers.
De kapel zou destijds gebouwd zijn met de hulp van alle buren voor het doodzieke dochtertje van een gezin in de buurt. Vermits het in 1953 werd ingewijd, is het best mogelijk dat de vrouw voor wie de kapel werd opgericht nog leeft. De groep die de kapel wil redden, zou het fantastisch vinden als iemand duidelijkheid kan verschaffen. Louisa 'Wiske' Denckens, die vroeger een groentewinkel had in de Vlotstraat, onderhield jarenlang de kapel.
Volgens Joke Bungeneers is de kapel als teken van volksdevotie zeker de verhuisoperatie waard. Mariakapellen behoren tot ons lokaal erfgoed en verdwijnen in sneltempo door nieuwbouwprojecten. Deze kapel vormde ook een vaste processiehalte.
Wie wil meehelpen bij de demontage en verhuis van de kapel, of wie meer weet over het zieke kind, kan mailen naar johan.verhaegen1 [at] telenet.be. De gemeente Ranst wil een vrachtwagen ter beschikking stellen voor het transport. Als je weet dat in 1972 een Wilrijkse villa van 335 ton zonder scheuren twee kilometer werd verzet, is dit kapelletje een peulenschil voor verhuizers.
Kristin Matthyssen